هنر شفاف اندیشیدن

فهرست :

فصل اول : چرا باید به قبرستان ها سری بزنی ؟

فصل دوم : چرا یک نقشه ی غلط را به نبود نقشه ترجیح می دهیم ؟

فصل سوم : کمتر بیشتر است

فصل چهارم : چرا بدبختی بزرگ تر از خوشبختی به نظر می رسد ؟

فصل پنجم : فریب موارد خاص

فصل ششم :طوری زندگی کن انگار فقط یک روز دیگر زنده ای ؛ اما فقط روزهای آخر هفته

فصل هفتم : چرا چیزهای کوچک بزرگ جلوه می کنند ؟

فصل هشتم :چرا در انتخاب های مان بیش از دو گزینه داریم ؟

فصل نهم :چرا با شرایط موجود همراهی می کنی ؟

فصل دهم :چرا این قدر زیاد مسئولیت می پذیری ؟

مقدمه

تصور کنید در زمین فوتبال هیچ خطایی اتفاق نمی‌افتاد. آن وقت واژه‌ای به نام پنالتی، اخطار و اخراج هم معنا نداشت. اشک‌ها و لبخندها محو می‌شدند و زیبایی فوتبال هم رنگ می‌باخت. آدم‌ها شبیه ربات‌های برنامه‌ریزی شده‌ای بودند که وظیفه‌شان بردن بدون کوچک‌ترین اشتباه بود.

حالا تصور کنید در این جهان پهناور که هزاران زمین فوتبال را در خود جای داده،قرار می‌شد هیچ انسانی دچار خطا و اشتباه نشود؛ آیا جهان بهتری داشتیم؟ جنگ افروزی‌ها به پایان می‌رسید؟ جرم و جنایت از صفحه روزگار محو می‌شد؟ انسان‌ها با همدیگر روابط بهتری برقرار می‌کردند؟ پاسخ به این پرسش‌ها و پیش‌بینی جهانی که هرگز تجربه‌اش نکرده‌ایم، کار دشواری است؛ اما آنچه قابل پیش‌بینی است، آن است که هر چه بیشتر خطاهای خود را بشناسیم، رویکرد بهتری به زندگی خود خواهیم داشت. از آنجا که خطاهای بشری در طول حیاتش از الگوهای مشابهی پیروی می‌کنند، امکان شناختن آن‌ها نیز امری ممکن است.

رولف دوبلی در این کتاب می‌کوشد بر اساس مطالعات، تحقیقات و تجربیات شخصی‌اش عمدهٔ این خطاها را شناسایی، بازخوانی و معرفی کند. همان‌گونه که خود در مقدمهٔ کتابش ذکر می‌کند، فهرست خطاهایش کامل نیست و موارد دیگری را نیز می‌توان به آن افزود. او بر اساس مشاهدات علمی، نتایج آماری، استدلال‌ها و استنتاج‌های منطقی (در حوزهٔ علوم‌اجتماعی)، با ذکر مثال‌ها و نمونه‌های ملموس،جهان‌بینی خود را دربارهٔ خطاهای شناختی مطرح کند. به تأیید نویسنده،این کتاب کلید یافتن شادمانی و مسیرهای منتهی به خوشبختی و موفقیت نیست، تلقی و برداشت من این است که محتوای آن بیانگر نگرشی متفاوت به عملکرد انسانی ماست؛ یک شوک خلاقانه به ذهن در جهت زدودن انباشت‌های زایدش، شناسایی پیش‌فرض‌های ساختگی، اشتباهات متداول و موفقیت‌های کاذبی که به واسطهٔ خطاهای ذهنی دچارش می‌شویم. کاوشی است در شناخت واضح‌تر خطاهای انسانی که در زندگی، کارکردهای متفاوت و بعضاً متضادی دارد. برخی از آن‌ها انسان را از خطر نابودی نجات می‌دهد و برخی دیگر مانع از خردورزی و شفاف‌اندیشی‌اش می‌شود. درک فرایند اندیشیدن و دام‌هایی که ذهن بر سر راهش قرار می‌دهد، کار ساده‌ای نیست و بی‌سبب نیست رولف دوبلی کتابش را هنر شفاف‌اندیشیدن نام نهاده است.